مدیریت ریسک در نما و سقف شیشه ای، تمرکز اصلی بر روی مخاطراتی خواهد بود که در استفاده از شیشه در این المان ها وجود دارد و همچنین راهکارهای کاهش و مدیریت این ریسکها. نما ها و سقف شیشه ای به دلیل ظاهر زیبا و ایجاد ارتباط بین فضای داخلی و خارجی در بسیاری از ساختمانهای مدرن استفاده میشوند. با این حال، به دلیل ماهیت شکننده شیشه و موقعیت حساس آن در نما و سقف، خطرات متعددی را به همراه دارند که نیازمند مدیریت صحیح و دقیق است.
۱. ریسکهای مرتبط با نما و سقف شیشه ای
در هر ساختمانی که از شیشه به عنوان متریال اصلی در نما و سقف استفاده میشود، تعدادی خطر بالقوه وجود دارد که باید شناسایی و مدیریت شوند. این خطرات شامل موارد زیر است:
الف) شکستن شیشه
شیشه ها ممکن است به دلایل مختلفی مانند ضربه، تغییرات دما یا فشارهای محیطی شکسته شوند. این شکستگیها میتواند خطرات جدی ایمنی برای افرادی که در اطراف یا زیر این شیشه ها قرار دارند ایجاد کند.
ب) سقوط قطعات شیشه ای
در صورتی که شیشه های سقف یا نما بشکنند، تکههای شیشه ممکن است سقوط کرده و به افراد آسیب برسانند. بسته به ارتفاع و نوع شیشه، این خطر میتواند بسیار جدی باشد.
ج) آسیبهای ناشی از تمیزکاری و نگهداری
سقف ها و نما های شیشه ای به دلیل مساحت وسیع و موقعیتشان در ارتفاع، نیاز به تمیزکاری منظم دارند. این عملیات معمولاً شامل کار در ارتفاع میشود که خود میتواند منجر به حوادث خطرناک برای کارگران شود.
د) خطرات حرارتی و تغییرات دما
شیشه های استفاده شده در نما و سقف ممکن است تحت تأثیر تغییرات شدید دما قرار گیرند. این تغییرات میتواند باعث ترک خوردن یا شکست شیشه شود، به خصوص در صورت انتخاب نادرست نوع شیشه.
۲. راهکارهای کاهش ریسک در نما و سقف شیشه ای
برای کاهش این خطرات، چندین راهکار و تکنیک وجود دارد که میتوان به کار برد:
الف) انتخاب نوع شیشه مناسب
یکی از راه های اصلی کاهش ریسک در نما و سقف های شیشه ای، انتخاب شیشه مناسب است. شیشههایی مانند شیشه لمینت یا شیشه سکوریت و نیمه سکوریت میتوانند ریسکهای شکست و سقوط را به شدت کاهش دهند. شیشه لمینت در صورت شکستن، تکههایش به هم چسبیده میماند و از سقوط آنها جلوگیری میکند. همچنین، شیشه های چند لایه لمینت با طلق های سنتری گلس و لمینت کردن شیشه سکوریت و نیمه سکوریت که مقاومت بالاتری دارند، گزینه مناسبی برای استفاده در نما و سقف هستند.
ب) سیستمهای پشتیبان و مهندسی ایمن
برای نماها و سقف های شیشه ای میتوان از سیستمهای پشتیبان استفاده کرد که در صورت شکست شیشه، از سقوط آن جلوگیری میکنند. برای مثال، استفاده از توریهای محافظ یا شبکههای فلزی زیر شیشههای سقفی میتواند از خطر سقوط تکههای شیشه جلوگیری کند.
ج) طراحی برای کاهش ریسک سقوط
در طراحی نما و سقف شیشه ای، میتوان از تکنیکهای معماری استفاده کرد که ریسک سقوط شیشه را کاهش دهند. بهعنوان مثال، شیب دادن به شیشه های سقف یا استفاده از قابهای محکم برای نگهداشتن شیشهها در محل خود، میتواند از خطر سقوط شیشه ها جلوگیری کند.
د) برنامهریزی برای نگهداری و تمیزکاری ایمن
سقف ها و نمای شیشه ای نیاز به نگهداری منظم دارند. طراحی سیستمهایی مانند سیستمهای دسترسی ایمن برای کارگران، میتواند خطرات مربوط به کار در ارتفاع را کاهش دهد. همچنین، استفاده از موادی مانند ETFE که نیاز به تمیزکاری کمتری دارند، میتواند به کاهش ریسک کمک کند.
۳. ارزیابی ریسک در پروژه های شیشه ای
ارزیابی ریسک برای نما و سقف شیشهای باید در چند مرحله انجام شود:
الف) شناسایی خطرات احتمالی
در این مرحله، باید تمامی خطرات مرتبط با استفاده از شیشه در نما و سقف شناسایی شود. این خطرات شامل شکستگی شیشه، سقوط، و حتی آسیبهای ناشی از شرایط محیطی مانند باد شدید یا تغییرات دما است.
ب) ارزیابی احتمال وقوع خطرات
پس از شناسایی خطرات، باید میزان احتمال وقوع آنها بررسی شود. برای مثال، اگر ساختمان در منطقهای بادخیز قرار دارد، احتمال فشار باد بر شیشه های نما بیشتر خواهد بود و باید از شیشه هایی با مقاومت بالا استفاده شود.
ج) تخمین شدت تأثیر خطرات
شدت تأثیر خطرات نیز باید مورد ارزیابی قرار گیرد. برای مثال، اگر شیشه های سقفی بشکنند و سقوط کنند، این شکست میتواند آسیب جدی به افراد زیر سقف وارد کند. بنابراین باید از شیشه هایی استفاده شود که در صورت شکستن، آسیب کمی وارد کنند.
۴. مثالهای اجرایی از مدیریت ریسک در نما و سقف شیشه ای
در بسیاری از پروژههای بزرگ ساختمانی از شیشه بهعنوان متریال اصلی نما و سقف استفاده شده است. به عنوان مثال:
الف) سقف باغ ماهان ایرانمال
در این پروژه، به دلیل خطرات مربوط به شیشه های سنگین، از ماده پلیمری ETFE به جای شیشه استفاده شد. این ماده سبکتر از شیشه است و در صورت شکست، خطر کمتری برای افراد زیر سقف دارد. همچنین، نیاز به تمیزکاری کمتری دارد که خود به کاهش خطرات کار در ارتفاع کمک میکند.
ب) سقف محوطه اصلی موزه بریتانیا
در این پروژه، از شیشه های چندلایه با سیستمهای پشتیبان استفاده شد تا در صورت شکست شیشه، خطر سقوط و آسیب به بازدیدکنندگان کاهش یابد. این پروژه یکی از نمونههای موفق استفاده از سیستمهای مدرن در مدیریت ریسکهای مرتبط با سقف های شیشه ای است.
۵. روشهای ارزیابی ریسک برای شیشه
برای ارزیابی ریسکهای مرتبط با نما و سقف شیشه ای از روشهای مختلفی استفاده میشود:
- روشهای توصیفی: در این روش، خطرات بهصورت کیفی (کم، متوسط، زیاد) ارزیابی میشوند.
- روشهای عددی: در این روش، خطرات با استفاده از مقادیر عددی ارزیابی میشوند، بهعنوان مثال احتمال وقوع یک خطر و شدت آن با عددی از ۱ تا ۵ نشان داده میشود.
- روشهای احتمالاتی: در این روش، احتمال وقوع خطر و شدت آن بهصورت دقیقتر محاسبه میشود و برای کاهش آن برنامهریزی میشود.
۶. عوامل مالی مرتبط با مدیریت ریسک در شیشه
مدیریت ریسک در نما و سقف های شیشه ای علاوه بر مسائل ایمنی، بر عوامل مالی نیز تأثیر میگذارد. انتخاب نوع نادرست شیشه یا طراحی ضعیف میتواند منجر به هزینههای سنگین تعمیرات و نگهداری شود. برای مثال، اگر شیشه ای در نما بهدرستی انتخاب نشود و بعداً دچار شکستگی شود، ممکن است هزینههای زیادی برای تعویض آن ایجاد شود.
نتیجهگیری:
مدیریت ریسک در پروژههای نما و سقف شیشه ای ضروری است تا هم ایمنی افراد تضمین شود و هم هزینههای مالی به حداقل برسد. با انتخاب شیشههای مناسب، استفاده از سیستمهای پشتیبان و طراحی مناسب میتوان خطرات مرتبط با این نوع سازهها را به حداقل رساند و از بروز حوادث جدی جلوگیری کرد.
Comments (0)